گیربکس چند مرحله ای
همانطور که می دانید گیربکس ها که شامل چرخدنده های متعدد هستند و اغلب از نوع کاهنده هستند برای کاهش دور موتور به کار می روند و در کل وظیفه تغییر گشتاور را دارند. در ساختار دنده ای اگر از یک دنده کوچکتر با دندانه های کمتر برای گردش در آوردن دنده بزرگتر استفاده شود گشاور بیشتر می شود و سرعت چرخش یا دورانی کمتر می شود. گیربکس چند مرحله ای در واقع یک دسته بندی خاص از گیربکس است که کاربرد های زیادی داشته و در کل شما اگر چند ردیف دنده را در یک ساختار قرار دهید همچین گیربکسی خواهید داشت.
محاسبه نسبت دنده گیربکس چند مرحله ای
اگر بخواهید در یک گیربکس پلانتری تک فازی یا تک مرحله ای این نسبت را اندازه گیری کنید فاکتور های دنده راه انداز و ثابت و اینکه کدام یک جزو بخش خروجی است باید در نظر گرفته شود. در بیشتر گیربکس های خورشیدی دنده خورشیدی راه انداز است و دنده های حلقه ای ثابت هستند و حامل شافت گیربکس را حرکت می دهند. در این سیستم نسبت دنده که آی پی گفته می شود معادل یک به اضافه نسبت دندانه های دنده حلقوی به دندانه های دنده خورشیدی است. ip = 1 + Zr/Zs .
این دسته جعبه دنده ها از دو یا چند جفت از دنده ها که در آن خروجی یک مرحله به ورودی مرحله بعد وصل است ساخته شده اند. نسبت دنده در واقع برابر با حاصل ضرب نسبت دنده های هر مرحله. مثلا اگر یک گیربکس دو مرحله ای که تسبت دنده ای یک مرحله از آن 5:1 باشد و مرحله دوم 3:1 باشد نسبت خروجی برابر با 15:1 خواهد شد. یعنی تورکی که به بار تحویل شده است 15 برابر بیشتر از تورک موتور خواهد بود. و سرعت یک پانزدهم خواهد بود.
گیربکس خورشیدی چند مرحله ای
ساختار گیربکس های چند مرحله ای که در دسته خورشیدی قرار می گیرند فرق دارد و از دنده های موازی تشکیل شده و مرحله های مختلف با یکدیگر هم مرکز هستند. این ساختار نسبت های دنده بالاتری را ممکن می سازد. در گیربکس های چند فازی بیشتر از دنده های متنوعی استفاده می کنند مثلا در مدل های خورشیدی عمودی یک فاز خورشیدی و فاز بعدی بول است.
مزیت گیربکس های چند مرحله ای
بازده کلی این جعبه دنده ها بالا بوده و معمولا می توان راندمان آن ها به صورت تخمینی با ضرب کردن راندمان هر مرحله به دست آورد. به این نکته دقت کنید که جهت چرخش بین ورودی و خروجی برعکس می شود. در مدل هایی که یک مرحله دارند چرخش محور های ورودی و خروجی برعکس است و اگر یک مرحله دیگر اضافه شود دروان شافت خروجی با دوران شافت ورودی یکسان می شود.