گیربکس خود قفل شونده
شاید تا به حال عبارت گیربکس خود قفل شونده را شنیده باشید و فکر کرده باشید که منظور از خود قفل شونده چیست ؟ آیا این گیربکس ها همان گیربکس های برگشت ناپذیر یا پذیر هستند ؟ در این مقاله آرشا صنعت قصد داریم ویژگی ها ساختار و کاربرد های این دسته از گیربکس های بسیار پر کاربرد را بررسی کنیم.
گیربکس ها سیستم هایی شامل چرخ دنده هایی هستند که بک یک شافت و متصل شده اند و موتور با متصل شدن به ورودی دور خاصی را به شافت و دنده ها می دهد و از آن سو در خروجی دور دیگری را دریافت خواهید کرد که در بیشتر مواقع دور خروجی بسیار کمتر است. گیربکس های حلزونی یکی از محبوب ترین و پر استفاده ترین مدل این جعبه دنده های صنعتی هستند.
همانطور که گفته شد دنده ها و شافت با توجه به جهت چرخش موتور به آن جهت چرخش دارند اما در برخی مواقع نیاز است که گیربکس های حلزونی در عکس جهت نیز دوران داشته باشند. برای اینکه بدانید یک گیربکس چقدر در عکس جهت چرخیدن خوب عمل می کند باید بازده و راندمان آن در حالت عکس را هم بدانید که عمدتا به موارد زیر وابسته است :
- زاویه مارپیچ
- جنس حلزون وچرخ حلزون
- دقت شكل دنده
- صافی سطح
- روغنکاری
- سرعت لغزش دنده ها روی هم
انواع گیربکس خود قفل شونده
گیربکس ها سیستم های بسیار کار آمدی هستند که از آن ها می توان برای کوپل کردن با موتور های بسیار قوی و یا کند استفاده کرد و مسلم است که سیستمی که به یک موتور با دور بسیار بالا وصل می شود باید ساختاری متفاوت با گیربکسی که به موتور ضعیف تر وصل می شود داشته باشد.
در دور های بالا برای اینکه شرایط خاص و غیر قابل برگشتی ایجاد می شود ( به خاطر سرعت بسیار بالای موتور و چرخش شافت در ورودی ) از گیربکس هایی استفاده می شود که خود قفل شونده هستند و معمولا دو نوع بر گشت ناپذیری وجود دارد یکی استاتیک یا ثابت و دیگری داینامیک.
برگشت ناپذیری استاتیک
در این نوع از خود قفل شوندگی یا برگشت ناپذیری محور خروجی یا همان شافتی که دور کمتری دارد نمی تواند به عنوان یک شفت محرک که قابل چرخیدن باشد عمل می کند اگرچه کمی ارتعاش می تواند ان را به میزان اندکی دوران دهد. پس می توان گفت که گیربکس به صورت محکمی قفل شده است و حرکت شافت در آن بسیار سخت است.
برگشت ناپذیری دینامیکی
رسیدن به این حالت مشكلتر است زیرا مستقیما به دور، بازده و پیوستگی ارتعاش بار ، وابسته است . ویژگی اصلی این حالت ، توقف فوری محور است به هنگامی که هیچ محرکی بر روی حلزون اثر نكند .