کلاچ الکتروموتور
کلاچ الکتروموتور یکی از مهم ترین بخش های این سیستم به شمار می رود که در وضعیت های بحرانی وظیفه قطع ارتباط محوری الکتروموتور را به دو روش الکتریکی و یا مکانیکی دارد. بعضی افراد به کلاچ کوپلینگ می گویند که این اصطلاح متاسفانه اشتباه جا افتاده و این دو قطعه در عملکرد متفاوت عمل میکنند. در این مقاله از آرشا صنعت قصد بررسی کامل کلاچ و کاربرد آن را داریم.
نقش کلاچ در الکتروموتور
در ابتدا باید بگوییم که کوپلینگ نوعی قطعه است که وظیفه انتقال نیرو از یک محور به دیگری را دارد و کلاچ به قطعه ای گفته می شود که علاوه بر توانایی انتقال نیرو وظیفه قطع ارتباط را در شرایط خاص دارد. همان کاری که کلاچ در گیربکس خودرو ها انجام می دهد را این کلاچ ها انجام می دهند.
برخی از دینام و یا موتور های الکتریکی که ساختارشان دارای سیم پیچ است برای کار کردن و روشن شدن یه یک نیروی گریز از مرکز که به آن استارت ودینگ می گویند نیاز دارند که پیش از رسیدن سرعت به سرعت نامی باید مدار از سیم پیچ قطع شود این کار به کمک یک سوییچ گریز از مرکز یا همان کلاچ انجام می گیرد.
اهمیت کلاچ
در تمام سیستم هایی که با نیرو و انتقال آن کار می کنند گاهی نیاز است که این روند انتقال متوقف شود تا دستگاه عملکرد مورد نظر را داشته باشد حال با توجه به توضیحاتی که داده ایم می دانید که در صورت نبود این قطعه دستگاه برای قطع جریان نیرو باید خاموش شود و سپس دوباره استارت بخورد که فشار بالایی را باید تحمل کند و مسلما از طول عمر آن کاسته می شود.
یک مثال مناسب زمانی است که در پرس های سنگین دستگاه عمل فشردن را انجام دهد باید فشار و قدرت موتور بیشتر شود که این افزایش نیازمند توقف حرکت موتور است. این توقف پس از چند بار تکرار موجب آسیب جدی به سیم پیچ ها می شود و با وجود کلاچ این آسیب به سیم پیچ ها وارد نخواهد شد. این را بدانید که کلاچ ها در موتور هایی که محور هم مرکز دارند بهترین بازده را خواهند داشت.
نحوه کارکرد کلاچ الکتروموتور
در کل به دو روش کار می کنند 1 مکانیکی 2 الکترومغناطیسی
در روش مکانیکی روش کار ساده است و صفحه ها با تماس با هم و اصطحکاکی که دارند با هم ارتباط دارند و همین دلیل تقسیم بندی آن ها به دو دسته خشک و اصطکاکی شده است. عملکرد در روش مکانیکی درست مانند کلاچ در گیربکس خودرو های مختلف است.
اگر بخواهیم دقیق تر توضیح دهیم در این کلاچ ها قسمت خروجی شافت الکتروموتور را تشکیل می هند و سر دیگر به متحرک موتور وصل می شود. در زمان استارت خوردن که به حرکت موتور نیاز است اصطکاکی بین دو صفحه ایجاد می شود و زمانی که سیستم حرکت می کند بخش خروجی شروع به حرکت می کند
دو صفحه ای که در کلاچ هستند با به روش دنده ای و یا پنجه ای با هم در ارتباطند. وقتی که سیستم شروع به کار می کند دو صفحه محرک و متحرک از حرکت متوقف می شوند.
مزایا و معایب کلاچ مکانیکی
یکی از ایراداتی که به این نوع کلاچ ها وارد است جدا نشدن دو صفحه به صورت کامل به خاطر قفل شدن دنده ها و پنجه ها است. کاهش هزینه تعمیر و نگهداری به خاطر نوع عملکرد اما یک مزیت بزرگ ان هاست از طرفی کاهش مصرف سوخت و بازده مناسب دو مزیت دیگر به شمار می آیند. یک مزیت مهم دیگر توانایی آن ها در درگیر شدن و آزاد شدن هنگام کار کردن موتور است تورک آن ها به صروت چرخشی بوده و محدود است برای همین عملکردی نرم دارند و ایمنی آن ها در سطح بالایی است.
کلاچ های الکترومغناطیسی
درون این کلاچ ها کویل های انرژی زا وجود دارند که وظیفه ایجاد میدان مغناطیسی را در کلاچ دارند تا سیستم قادر به قطع و وصل کردن ارتباط باشد. شیوه عملکرد به این صورت است که با ایجاد میدان مغناطیسی توسط کویل ها بخش رو تاثیر گرفته و مگنتیکی می شود به کمک سایر بخش ها که از روتور تاثیر می گیرند عمل قطع و وصل نیرو انجام می شود. سرعت عملکرد این دسته از کلاچ ها بسیار بالا است و ایمنی بیشتری دارند اما هزینه تعمیر و نگهداری آن ها نیز بالاتر است.
بسیار عالی ممنون